Mijn man is opgegroeit in een arm gezin, en ik als blanke Europeaan word hier automatisch in ‘het rijke’ hokje geplaatst. Ik denk dat dit een van de redenen is waarom ik er zo’n breed beeld van mee krijg. Zo woonde ik mijn eerste paar maanden in Marokko in bij mijn schoonouders een toch meer beperkte stijl van leven. Nu heb ik meer het balans gevonden tussen het simpele leven, met een vleugje westers welvaren. Maar wat houd hier dan echt een ‘westers welvaren’ in? Wat verstaan wij nu onder arm of rijk, en wat trekt de grens?
Verwarring
In het begin was dit voor mij erg verwarrend. Wat voor mij misschien als zuinig aandoen was, leek voor hen alsof ik met geld aan het smijten was. Dit was ook een van de eerste opstakels waarin wij als koppel werden getest. We waren bezig met het sparen om op ons zelf te gaan. Ik had nooit als een Marokkaan geleeft, en hij nooit als Nederlander. Dit zorgde ervoor dat voor mijn gevoel ik bijna niks kon kopen of plezier mee kon maken. Ik deed het toch zo zuinig aan! Terwijl Ayoub nog nooit in zijn leven zo met geld zat te gooien.
Om een klein beeld te schetsen: Wanneer ik een dagje naar de zee wilde, leek dit voor mij als een kosteloos uitje. De zee is toch gratis? Maar voor een arme Marokkaan is dit pure geldverspilling. 5dh per persoon heen en weer, dat is al snel 20 dh. Dan tel je daar lunch in Rabat bij op, wat alweer zo’n 40dh bij elkaar is. Mijn ‘kosteloze’ dagje uit beroofde onze portemonnee alweer van 60dh, dat is omgerekend ongeveer 6 euro. Voor ons Hollanders stelt dit natuurlijk niks voor, maar Ayoub’s moeder kan hier zo een week van koken, als je het zo bekijkt krijgen prijzen een totaal andere dimensie.
Gelukkig leerde wij al snel wat voor de een gevoelsmatig rijk of arm was, dus veel problemen hielden wij hier niet aan over. Dit liet echter de vraagtekens in mijn hoofd wel groter en groter worden. Wat is nu echt arm of rijk en waar baseer je dit op?
Mijn eigen draai vinden
Toen kreeg ik mijn eerste baan in Marokko (hier werk ik tevens nog steeds). Als je dacht dat je balans vinden in een Marokkaans welvaren al lastig is, gooi daar dan maar eens een Nederlands salaris in. Ik herinner mij de sollicitatie dag nog heel goed, subhanAllah. Ayoub had mij onderweg al uitgelegd dat voor Nederlands talige functies het salaris vaak hoger was dan normaal. In zijn familie lag het gemiddelde salaris op de 400 euro per maand, dus hoopte wij stiekem op iets in de 550 euro.
Eenmaal tijdens de sollicitatie kreeg ik een heel ander bedrag te horen. Mijn salaris was 800 euro, wat echt enorm is voor Marokko. Tuurlijk voor de Nederlands-Marokkaanse gemeenschap hier is het de standaard, die zijn een Nederlands welvaren gewend dus voor minder genoegen nemen zal niemand. Dus gedroeg ik mij in de sollicitatie maar koeltjes, alsof ik niet beter wist. Maar vanbinnen zat ik te springen. Afgelopen maanden had ik zo leren leven onder de Marokkaanse standaard dat dit voor ons veel meer waarde zal hebben dan iemand die er hier mee omgaat alsof ze in Nederland zijn.
En ben echt super dankbaar voor die eerste maanden bij mijn schoonouders. Het is door deze maanden dat wij het economisch nu zo goed hebben. Ik heb geleerd welke zaken achteraf toch wel extreem onnodig waren in mijn doen en laten, en dit bespaard nu veel geld. Ontertussen heeft Ayoub weer geleerd wat losser met geld om te gaan. Dat wanneer je ergens het geld voor hebt je het zo nu en dan best kan gebruiken ter investering van een stukje geluk. Ons Marokkaanse leven met een vleugje westers welvaren!
Wat is nu armoede of rijkdom?
Nu rest ons nog enkel de vraag: Wat is nu echt ermoede of rijkdom? Ik denk dat dit (buiten de extreme uiteindes om) toch iets persoonlijks is. Wat ben je nu gewend en hoe ga je hiermee om? Voor mijn schoonfamilie leven Ayoub en ik super rijk, terwijl dit voor Nederlanders of mijn collega’s wellicht een stuk minder luxe lijkt.
Dan zie ik collega’s die op zichzelf wonen, geen kinderen hebben en elke dag weer vechten om de maand door te komen. Dat zet je wel even aan het denken. Dat maakt de een niet slechter of beter dan de ander, maar enkel verschillend. Ieder deelt zijn leven zelf in, dus ook zijn uitgaves en het gevoel wat hen daarbij geeft. Als je bijvoorbeeld de Franse afdeling in ons bedrijf ziet, die hebben een stuk lager salaris dan ons, maar daar lopen vele van rond alsof ze het helemaal gemaakt hebben. And who are we to judge? Misschien komen hun wel uit een heel arm gezin, in die zin hebben hun het dan inderdaad gemaakt.
Het enige waarin ik toch mijn zegje gedaan wil hebben is dat ieder wellicht zijn eigen individuele levensstijl eens onder de loep kan nemen. Enkel voor jezelf. Misschien kan je wel meer uitgaven missen dan je denkt, en kan je hiermee na even sparen prachtige dingen doen.
Ik blijf erbij: Elke luxe die je opgeeft geeft je weer meer waardering voor wat je wel hebt. En de volgende keer dat je dan weer iets koopt of krijgt, dan bestaat er geen beter gevoel dan dit.